II. Zaprojektowanie rozwiązań prawnych dla transferów EUA pomiędzy podmiotami objętymi systemem handlu uprawnieniami do emisji i przedsiębiorstwami pozostającymi poza systemem – końcowe wyzwanie
1. Zakładając, jak chce Komisja, iż każdy odbiorca uprawnień do emisji przydzielonych bezpłatnie na mocy art. 10c dyrektywy 2003/87/WE musi wykorzystać wartość bezpłatnych uprawnień do emisji poprzez podjęcie inwestycji określonych w KPI zgodnie z art. 10c ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE, pojawia się rozbieżność pomiędzy zakresami podmiotowymi zbiorów:
a) przedsiębiorstw objętych systemem EU ETS, którym mogą potencjalnie na podstawie art. 10c być przyznane uprawnienia do emisji oraz
b) przedsiębiorstw, które potencjalnie mogłyby realizować inwestycje określone w krajowym planie inwestycji.
Jeżeli chodzi o drugi z wymienionych zbiorów, to Komisja przypomina, iż w świetle tytułu i ogólnego kontekstu art. 10c dyrektywy 2003/87/WE inwestycje kwalifikujące się na mocy tego przepisu powinny dotyczyć sektora energii elektrycznej oraz powinny być podejmowane od dnia 25 czerwca 2009 r. (jednakże zasadniczo nie wyklucza inwestycji w innych sektorach energetycznych, „pod warunkiem że są one należycie uzasadnione na podstawie art. 10c dyrektywy 2003/87/WE”). Artykuł 10c ust. 1 literalnie i enumeratywnie wymienia rodzaje inwestycji, które mogą być objęte przedłożonym Komisji KPI. Należą tu inwestycje z zakresu:
a) modernizacji i poprawy infrastruktury,
b) czystych technologii,
c) dywersyfikacji struktury energetycznej i źródeł dostaw.
Natomiast przedsiębiorstwami objętymi systemem EU ETS, którym mogą potencjalnie na podstawie art. 10c być przyznane uprawnienia do emisji są w świetle art. 10c dyrektywy „instalacjom wytwarzającym energię elektryczną”. Termin ten nie został doprecyzowany w dyrektywie 2003/87/WE, lecz Wytyczne utożsamiają go z terminem „wytwórca energii elektrycznej” którego definicję zawarto w art. 3 lit. u) dyrektywy, z zastrzeżeniem, iż w przypadku instalacji wytwarzających energię elektryczną i ciepło, instalacje, dla których pod uwagę bierze się wyłącznie stosowne emisje związane z wytwarzaniem energii elektrycznej.
Problem rozbieżności zakresów podmiotowych oczywiście dotyczy w praktyce operatorów systemów (przesyłowego i dystrybucyjnych), którzy nie są uczestnikami systemu handlu emisjami i nie są uprawnieni do otrzymania uprawnień do emisji na podstawie art. 10c dyrektywy, natomiast są podmiotami, których może potencjalnie dotyczyć bardzo istotna część KPI biorąc pod uwagę stan polskiej infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej a także nowe potrzeby sieciowe wynikające z konieczności absorpcji przez system wzrastających mocy farm wiatrowych i słonecznych. Ta sama kwestia dotyczy generacji w OZE.