Data utworzenia: 10 lipiec 2019

Data zmiany: 28 styczeń 2024

• Prosument energii odnawialnej

Zgodnie z art. 2 pkt 14 dyrektywy RED II prosument energii odnawialnej to odbiorca końcowy działający w ramach swoich obiektów o określonych granicach lub, jeśli jest to dozwolone przez państwo członkowskie, w ramach innych obiektów, który wytwarza odnawialną energię elektryczną na własne potrzeby oraz który może magazynować lub sprzedawać samodzielnie wytworzoną energię elektryczną, pod warunkiem że w przypadku prosumenta energii odnawialnej, niebędącego gospodarstwem domowym, działania te nie stanowią jego podstawowej działalności handlowej lub zawodowej.

23 sierpnia 2023 Ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw ogłoszona w Dzienniku Ustaw poz. 1681   Maj 2023 Projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw

Prosumentem może być zarówno osoba fizyczna jak i inny podmiot prawa (osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej). 

Dyrektywa RED II w art. 21 nakłada na państwa członkowskie UE  obowiązek wprowadzenia regulacji prawnej nadającej konsumentom prawo uzyskania statusu prosumentów energii odnawialnej. W szczególności państwa członkowskie są zobowiązane do zapewnienia, by prosumenci samodzielnie lub za pośrednictwem agregatorów, mieli prawo m.in.:

• wytwarzać, również na własne potrzeby i przechowywać energię, a także sprzedawać jej nadwyżki;
• instalować i eksploatować systemy magazynowania energii połączone z instalacjami wytwórczymi na własny użytek;
• otrzymywać wynagrodzenie, w tym z systemów wsparcia, odzwierciedlające wartość rynkową energii wytworzonej i wprowadzonej do sieci.

RED II w art. 21 ust. 2 podkreśla, iż prosumenci:

• w zakresie samodzielnie wytworzonej i skonsumowanej energii powinni być zwolnieni z wszelkich opłat, 
• w zakresie energii pobranej z sieci oraz do niej wprowadzonej powinni podlegać opłatom o niedyskryminacyjnym i proporcjonalnym charakterze oraz opłatom sieciowym odzwierciedlającym koszty.

Prosumenci zgodnie z dyrektywą RED II zachowują prawa i obowiązki odbiorców końcowych, w tym:

• mogą korzystać z usług agregacji (art. 3 lit. e Rozporządzenia UE 2019/943), także bez zgody przedsiębiorstwa energetycznego (art. 13 ust. 2 dyrektywy rynkowej), 
• mają prawo do zainstalowania inteligentnego licznika oraz do poinformowania w jasny sposób o wszelkich powiązanych kosztach jego instalacji (art. 21 ust. 1 i ust. 2 lit. a ppkt ii dyrektywy rynkowej), otrzymywania w odpowiedni sposób informacji o rozliczeniach (ust. 2 lit. b – d Załącznika nr I do dyrektywy rynkowej).

Zgodnie z art. 21 ust. 5 dyrektywy RED II strona trzecia może być właścicielem instalacji prosumenta energii odnawialnej lub może zarządzać taką instalacją w zakresie instalacji, eksploatacji, w tym pomiarów, oraz konserwacji, pod warunkiem, że podlega ona instrukcjom prosumenta energii odnawialnej. Takiej strony trzeciej nie uznaje się za prosumenta energii odnawialnej.

Zmodyfikowaną definicję „prosumenta energii odnawialnej” wprowadza do ustawy o odnawialnych źródłach energii ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (ogłoszona w Dzienniku Ustaw pod poz. 1524 dnia 14 sierpnia 2019 r.).

Zgodnie z art. 2 pkt 27a ustawy o odnawialnych źródłach energii (w brzmieniu nadanym ww. nowelą) prosument energii odnawialnej oznacza odbiorcę końcowego wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji, pod warunkiem, że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej.

Wcześniej przepis ten definiował „prosumenta” - jako odbiorcę końcowego dokonującego zakupu energii elektrycznej na podstawie umowy kompleksowej, wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacji w celu jej zużycia na potrzeby własne, niezwiązane z wykonywaną działalnością gospodarczą regulowaną ustawą z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.

Na podstawie ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. prosumentem energii odnawialnej stała się zatem nowa kategoria odbiorców końcowych - przedsiębiorcy, dla których wytwarzanie energii elektrycznej jako prosument energii odnawialnej nie stanowi przedmiotu ich przeważającej działalności gospodarczej.

Ww. nowelą z dnia 19 lipca 2019 r. wprowadzono ponadto możliwość sprzedaży energii elektrycznej przez prosumenta energii odnawialnej z mikroinstalacji wybranemu przez wytwórcę podmiotowi innemu niż sprzedawca zobowiązany (dodany art. 41 ust. 1a).

Uzasadnienie nowelizacji w następujący sposób wyjaśnia sens dokonanej zmiany:

Energetyka lokalna Klastry energii Spółdzielnia energetyczna Obywatelskie społeczności energetyczne Wsparcie operacyjne instalacji OZE Modernizacja instalacji OZE - system wsparcia Biometan Cable pooling Linia bezpośrednia Odbiorca aktywny Umowy PPA Prosument energii odnawialnej

„Zasady sprzedaży niewykorzystanej energii elektrycznej w mikroinstalacji

Dotychczasowy obowiązek dokonywania zakupu energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacji nadal będzie spoczywał wyłącznie na sprzedawcy zobowiązanym, niemniej w projektowanym art. 41 ust. 1a zaproponowano rozwiązanie umożliwiające sprzedaż energii elektrycznej z mikroinstalacji wybranemu przez wytwórcę podmiotowi innemu niż sprzedawca zobowiązany. Podmioty te będą mogły sprzedawać tę energię albo jej nadwyżki na zasadach innych niż obowiązek sprzedawcy zobowiązanego, a więc po ustalonej cenie, wybierając jednocześnie podmiot (sprzedawcę energii), który będzie dokonywał zakupu tych nadwyżek. W związku z powyższym sprzedaż energii elektrycznej przez wytwórcę z mikroinstalacji albo wytwórcę, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy OZE, będzie odbywała się na zasadach rynkowych. Jeżeli wybrany sprzedawca nie będzie chciał zgodzić się na zakup energii z mikroinstalacji po rynkowych cenach wtedy aktualizuje się obowiązek sprzedawcy zobowiązanego, który nie może odmówić świadczenia takich usług polegających na zakupie po cenie wskazanej w art. 41 ust. 8 ustawy OZE” (uzasadnienie projektu ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (znak DKPL.WK.10.2.40.2019.EJ(17) RM-10-92-19, UD477). 

Warto odnotować, iż w 2018 r. ustawą z 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw zmienione zostały definicje:

- mikroinstalacji OZE (zwiększenie granicznego parametru łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej mikroinstalacji z 40 kW na 50 kW) oraz
- małej instalacji OZE (przedział łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej małych instalacji OZE określony został jako: moc większa niż 50 kW i mniejsza niż 500 kW, podczas gdy przed nowelizacją dotyczyło to mocy większej niż 40 kW i mniejszej niż 200 kW).

Linki   Self-Generation

W wyniku ww. zmian:

• część mikroinstalacji OZE została zwolniona z obowiązku wpisu do rejestru małych instalacji odnawialnych źródeł energii,
• nastąpiła „migracja” części instalacji OZE objętych dotychczas obowiązkiem uzyskania koncesji Prezesa URE do zbioru małych instalacji OZE,
• w 181 przypadkach stwierdzono wygaśnięcie koncesji (patrz Sprawozdanie z działalności Prezesa URE w 2018 r., Warszawa, kwiecień 2019, p. 66).

Opublikowany 15 maja 2020 projekt rozporządzenia Ministra Klimatu w sprawie dokonywania rejestracji, bilansowania i udostępniania danych pomiarowych oraz rozliczeń prosumentów energii odnawialnej przewiduje następujące szczegółowe zasady rozliczeń prosumentów:
- bilansowanie energii jest dokonywane w ciągu godziny (w tym przedziale czasowym od sumy energii pobranej odejmowana jest suma energii wprowadzonej do sieci, natomiast reszta traktowana jest jako autokonsumpcja, która nie podlega systemowi opustów czy opłatom, gdyż jest traktowana w sposób identyczny, jak energia która nie została pobrana ani wprowadzona do sieci);
- różnice w zakresie ilości energii pobranej lub wprowadzonej fizycznie na poszczególnych fazach nie mają znaczenia gdyż ilość tej energii jest sumowana do ogólnej ilości energii wprowadzonej i pobranej w ciągu danej godziny, i w ten sposób bilansowana;
- sprzedawca otrzymuje od operatora sieci dystrybucyjnej dane przed zbilansowaniem i po zbilansowaniu, jednakże dokonuje rozliczenia energii i obliczenia opłat jedynie w oparciu o dane otrzymane po zbilansowaniu;
- sprzedawca nie dokonuje bilansowania samodzielnie, a dane przed zbilansowaniem otrzymuje w celu udostępnienia ich prosumentowi energii odnawialnej na platformie elektronicznej;
- w pierwszej kolejności rozlicza się energię wprowadzoną najwcześniej, a wiec wprowadzoną w najdawniejszym okresie rozliczeniowym (o ile podlega ona jeszcze rozliczeniu zgodnie z ustawą), następnie rozliczana jest energia wprowadzona później, aż do wprowadzonej najpóźniej w bieżącym okresie rozliczeniowym;
- jeżeli występuje więcej niż jedna strefa czasowa, energia jest dodatkowo rozliczana w odpowiednich strefach czasowych, najpierw w strefie czasowej tożsamej, a następnie w pozostałych (jeżeli jednak występują więcej niż dwie strefy czasowe, jest ona rozliczana w kolejności od strefy z najwyższym poziomem składnika zmiennego stawki sieciowej aż do najniższego);
- niewykorzystana energia elektryczna przechodzi na kolejne okresy rozliczeniowe, jednak nie dłużej niż na kolejne 12 miesięcy, licząc od ostatniego dnia danego miesiąca kalendarzowego, w którym nastąpiło niewykorzystanie energii i energia ta została wprowadzona do sieci.  

 

Prosument lokatorski

 

Opublikowany w maju 2023 projekt ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw wprowadza fakultatywną opcję zmiany wynagrodzenia za energię dla prosumenta energii odnawialnej produkującego energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego (tzw. prosument lokatorski). Zmiana polega na możliwości zmiany formy wynagrodzenia za energię i dedykowana jest np. wspólnotom mieszkaniowym i spółdzielniom mieszkaniowym.

Jeżeli prosumentem energii odnawialnej będzie prosument indywidualny, który wytwarza energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego, będzie miał on opcję zmiany formy wynagrodzenia z obniżenia rachunku za energię elektryczną za pomocą konta prosumenckiego na wypłatę wartości energii na wskazany przez siebie rachunek bankowy. 

Środki depozytu prosumenckiego przeznacza się wyłącznie na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej z tytułu zakupu energii elektrycznej lub na obniżenie opłat związanych z lokalami mieszkalnymi w budynku lub innych budynkach o przeważającej funkcji mieszkalnej, których części wspólne są zarządzane przez tego prosumenta energii odnawialnej. 

W przypadku prosumenta lokatorskiego możliwe będzie jedynie wytwarzanie energii elektrycznej w mikroinstalacji, a więc instalacji o mocy nie większej niż 50 kW.

 

Zaloguj się, aby zobaczyć.