Rejestracja uczestników rynku na podstawie rozporządzenia REMiT i termin wejścia w życie obowiązku rejestracyjnego
Odrębną sprawą jest wymóg rejestracji firm handlujących energią i gazem na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) Nr 1227/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie integralności i przejrzystości hurtowego rynku energii (ang. Energy Market Integrity and Transparency - REMIT), które ukazało się w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej L 326 s. 1 z 8 grudnia 2011 r.
Rozporządzenie ma zastosowanie do obrotu produktami energetycznymi sprzedawanymi w obrocie hurtowym, którymi w świetle REMiT są następujące umowy i instrumenty pochodne bez względu na miejsce i sposób prowadzonego nimi obrotu:
a) kontrakty na dostawę energii elektrycznej lub gazu ziemnego w przypadku gdy dostawa ma miejsce w Unii;
b) instrumenty pochodne dotyczące energii elektrycznej lub gazu ziemnego wytwarzanych, sprzedawanych lub dostarczanych w Unii;
c) kontrakty dotyczące przesyłu energii elektrycznej lub gazu ziemnego w Unii;
d) instrumenty pochodne dotyczące przesyłu energii elektrycznej lub gazu ziemnego w Unii.
Kontrakty na dostawę i dystrybucję energii elektrycznej lub gazu ziemnego na potrzeby klientów końcowych nie stanowią produktów energetycznych sprzedawanych w obrocie hurtowym – za wyjątkiem klientów końcowych o zdolności konsumpcji większej niż próg określony rozporządzeniu (patrz tekst w niebieskiej ramce w załączniku).
Obowiązek rejestracji uczestników hurtowego handlu energią przewiduje artykuł 9 cyt. rozporządzenia.
Określenie terminu wejścia w życie obowiązku rejestracyjnego na podstawie rozporządzenia REMiT jest sprawą złożoną.
Generalnie REMiT wchodzi w życie 28 grudnia 2011 r.
Obowiązek rejestracji w krajowym organie regulacyjnym dotyczy uczestników rynku zawierających transakcje, które stosownie do REMIT są objęte obowiązkiem zgłoszenia do Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER) na podstawie art. 8 ust. 1 REMiT. Szczegółowy zakres informacji podlegających zgłoszeniu do ACER zostanie określony w drodze aktów wykonawczych Komisji Europejskiej. Obowiązek zgłaszania informacji do ACER będzie generalnie obowiązywał od dnia przypadającego sześć miesięcy po dacie przyjęcia przez Komisję odpowiednich ww. aktów wykonawczych.
Natomiast nie później niż trzy miesiące od daty przyjęcia przez Komisję Europejską ww. aktów wykonawczych krajowe organy regulacyjne są zobowiązane utworzyć krajowe rejestry uczestników rynku.
Wygląda zatem na to, iż godzinę 0 będzie stanowić przyjęcie przez Komisję aktów wykonawczych, później, w terminie 3 miesięcy od tej daty prawdopodobnie powstaną rejestry uczestników a w terminie następnych trzech miesięcy uczestnicy będą zobowiązani do sprawozdawczości dla ACER wymaganej rozporządzeniem REMIT. Taki harmonogram nie uchyla jednak obowiązującego już od 28 grudnia 2011 r. obowiązku publikacyjnego w zakresie informacji poufnych zgodnie z art. 4 REMiT.
Zgodnie z rozporządzeniem REMiT rejestracja ma być dokonana w krajowym organie regulacyjnym w państwie członkowskim, w kraju siedziby lub prowadzenia działalności – czyli w Polsce w Urzędzie Regulacji Energetyki. Uczestnik rynku będzie rejestrował się tylko w jednym krajowym organie regulacyjnym a inne kraje UE nie mają prawa wymagać od uczestnika rynku zarejestrowanego w innym państwie członkowskim ponownej rejestracji.
W rejestrze prowadzonym na podstawie REMiT zawarte będą m.in. informacje dotyczące numeru VAT, adresu siedziby, osób odpowiedzialnych za decyzje operacyjne i handlowe oraz podmiotów kontrolujących danego uczestnika handlu. Każdy uczestnik rynku otrzyma niepowtarzalny identyfikator.
Uczestnicy rynku są zobowiązani złożyć w krajowym organie regulacyjnym (czyli w Polsce URE) formularz rejestracyjny przed zawarciem transakcji, która musi zostać zgłoszona do ACER na podstawie REMiT i zawiadomić niezwłocznie powiadamiają krajowy organ regulacyjny o wszelkich zmianach danych przekazanych w formularzu rejestracyjnym.
W oparciu o informacje przekazane przez krajowe organy regulacyjne Agencja ACER utworzy europejski rejestr uczestników hurtowego rynku energii.
Tak więc rejestracja na podstawie rozporządzenia REMIT będzie obowiązkowa, natomiast wybór rodzaju „paszportu” – jak wskazano powyżej – będzie stanowić decyzje biznesową uczestnika obrotu. W samym REMiT ponadto zastrzeżono, iż rejestracja uczestników rynku na podstawie REMiT nie wpływa na obowiązek przestrzegania mających zastosowanie przepisów dotyczących obrotu i bilansowania.
Należy zwrócić także uwagę na oczywiste w pewnym sensie rozróżnienie - o ile REMiT jest już opublikowanym aktem prawnym, o tyle ww. rekomendacje CEER stanowią dopiero wstępny etap analiz i konsultacji poprzedzający ewentualne wszczęcie procesu legislacyjnego na szczeblu właściwych organów UE.