Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz.U. 2016 poz. 831 ze zm.) zobowiązuje podmioty do wdrożenia przedsięwzięć zwiększających efektywność energetyczną (lub w ograniczonej części zakupienia białych certyfikatów).
|
7 maja 2021
|
Ustawa obejmuje sektor prywatny, jak i sektor publiczny nakładając zobowiązania oszczędnościowe na wszystkie podmioty.
Zgodnie z zapisami ustawy sektor prywatny, a w jego ramach – duże przedsiębiorstwa objęte są obowiązkiem wykonywania audytów energetycznych w odstępach czteroletnich.
Ustawa przewiduje środki dla wypełnienia celu w sferze efektywności na poziomie 13,6 Mtoe w roku 2020 – w porównaniu do wartości odniesienia dla Polski obliczonego na podstawie scenariusza bazowego.
Cel ten przekłada się w ujęciu bezwzględnym na zużycie pierwotne na poziomie 96,4 Mtoe oraz zużycie finalne 71,6 Mtoe w roku 2020.
Przegląd podjętych środków w ramach efektywności energetycznej do 2019 r. następowal Krajowym Planie Działań (cztery edycje), natomiast od tej daty Krajowy Plan Działań został zastąpiony przez Krajowy plan na rzecz energii i klimatu.
Jednostki sektora publicznego realizują swoje zadania, stosując co najmniej jeden ze środków poprawy efektywności energetycznej, którymi są:
- realizacja i finansowanie przedsięwzięcia służącego poprawie efektywności energetycznej;
- nabycie urządzenia, instalacji lub pojazdu, charakteryzujących się niskim zużyciem energii oraz niskimi kosztami eksploatacji;
- wymiana eksploatowanego urządzenia, instalacji lub pojazdu na urządzenie, instalację lub pojazd, lub ich modernizacja;
- realizacja przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. z 2014 r. poz. 712 oraz z 2016 r. poz. 615);
- wdrażanie systemu zarządzania środowiskowego, o którym mowa w art. 2 pkt 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS), potwierdzone uzyskaniem wpisu do rejestru EMAS, o którym mowa w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o krajowym systemie ekozarządzania i audytu (EMAS) (Dz. U. poz. 1060).
Umowy o poprawę efektywności energetycznej mogą być stosowane także przez jednostki sektora publicznego (art. 7 ustawy o efektywności energetycznej).
Ustawa precyzuje, iż umowa o poprawę efektywności energetycznej to umowa, która określa w szczególności możliwe do uzyskania oszczędności energii w wyniku realizacji przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej z zastosowaniem środka poprawy efektywności energetycznej, a także sposób ustalania wynagrodzenia, którego wysokość jest uzależniona od oszczędności energii uzyskanej w wyniku realizacji tych przedsięwzięć.
Ustawa o efektywności energetycznej, która weszła w życie 1 października 2016 r., wprowadziła nowe zasady wydawania świadectw efektywności energetycznej.
Zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy, świadectwo efektywności energetycznej jest potwierdzeniem planowanej do zaoszczędzenia ilości energii finalnej wynikającej z przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej, o których mowa w art. 19 ust. 1 ustawy ‒ tak więc na gruncie ustawy świadectwa efektywności energetycznej wydawane są dla przedsięwzięć planowanych.
Na podstawie przepisu przejściowego (art. 57 ust. 2 ustawy) podmiot, u którego zostało zrealizowane przedsięwzięcie lub przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej (lub podmiot upoważniony przez ten podmiot), może wystąpić do Prezesa URE z wnioskiem o wydanie świadectwa efektywności energetycznej dla przedsięwzięcia, które zostało zakończone przed dniem wejścia w życie ustawy ale nie wcześniej niż przed 1 stycznia 2014 r., o ile dla tego przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej nie zostało wydane świadectwo efektywności energetycznej na podstawie dotychczasowej ustawy o efektywności energetycznej.
Do wydawania świadectw w tym trybie stosuje się odpowiednio przepisy art. 20-23 nowej ustawy o efektywności energetycznej, przy czym świadectwa te uwzględnia się przy rozliczeniu wykonania obowiązku za rok kalendarzowy, w którym zostały one wydane, z tym, że muszą one zostać umorzone do dnia 30 czerwca roku następującego po roku, którego dotyczy obowiązek.
Zakres zmian przewidzianych w projekcie nowelizacji z dnia 20 sierpnia 2020
Zasadniczym celem projektu ustawy o zmianie ustawy o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw opublikowanego przez Ministra Klimatu w dniu 20 sierpnia 2020 jest stworzenie podstaw w krajowym porządku prawnym dla rozwiązań przewidzianych w dyrektywie 2018/2002/UE zmierzających do osiągnięcia krajowego celu oszczędności energii finalnej na koniec 2030 r. w wysokości 5500 tys. toe, w szczególności:
- rozszerzenie przepisów w zakresie umów o poprawę efektywności energetycznej (firmy typu ESCO),
- wprowadzenie dodatkowych (obok świadectw efektywności energetycznej) środków alternatywnych, służących realizacji wyznaczonego przepisami unijnymi celu,
- ustanowienie nowych oraz weryfikacja dotychczasowych zasad dotyczących oceny poziomu osiąganych oszczędności.
Środki alternatywne zostały zdefiniowane jako programy i instrumenty służące poprawie efektywności energetycznej, finansowane m. in. z budżetu państwa, budżetu UE oraz środków z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA). Są to programy i instrumenty określające ramy wsparcia lub zachętę do podejmowania środków poprawy efektywności energetycznej.
W projektowanej ustawie proponuje się powołanie centralnego rejestru oszczędności energii, który prowadzi Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
W rejestrze byłyby gromadzone dane dotyczące zrealizowanych projektów efektywności energetycznej za pomocą środków alternatywnych, w tym informacje na temat konkretnych projektów, podmiotów realizujących te projekty oraz okresie uzyskiwania oszczędności, formie i kwocie dofinansowania i wysokości skumulowanej ilości energii finalnej do 2030 roku.
Projektowana ustawa wprowadza także zmiany do ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne - w zakresie nałożenia na właścicieli lub zarządców budynku wielolokalowego obowiązku wyposażenia ciepłomierzy i wodomierzy w lokalach w funkcję umożliwiającą zdalny odczyt do dnia 1 stycznia 2027 r. oraz poprzez nałożenie na dostawców gazu i ciepła obowiązku informowania odbiorcy o ilości gazu i ciepła zużytego przez tego odbiorcę w poprzednim roku, analogicznie do obowiązków dostawców energii elektrycznej.
Kalendarium regulacyjne
7 maja 2021
20 sierpnia 2020
7 czerwca 2019
Dokumentacja
Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz.U. 2016 poz. 831 z póź. zm.)
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE
Linki
Efektywność energetyczna, strona www Ministerstwa Klimatu i Środowiska