Postanowieniem z 8 stycznia 2014 r., sygn. akt VI ACz 757/13, Sąd Apelacyjny w Warszawie przedstawił Sądowi Najwyższemu do rozstrzygnięcia rozpoznawane zagadnienie prawne jako budzące poważne wątpliwości, a mianowicie, czy przewidziane w art. 45a ust. 3 ustawy – Prawo energetyczne bonifikaty za niedotrzymanie przez przedsiębiorstwo energetyczne standardów jakościowych obsługi odbiorców energii oraz parametrów jakościowych energii elektrycznej stanowią instytucję zbliżoną do kary ustawowej, czy też są to świadczenia pieniężne o charakterze gwarancyjnym, przysługujące odbiorcom energii, bez względu na przyczyny nienależytego wykonania zobowiązania umownego przez przedsiębiorstwo energetyczne.
18 września 2014 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę o sygn. akt III SZP 1/14, w której przesądził, że bonifikaty za niedotrzymanie przez przedsiębiorstwo energetyczne standardów jakościowych obsługi odbiorców energii oraz parametrów jakościowych energii elektrycznej przysługują odbiorcom energii, bez względu na przyczyny nienależytego wykonania zobowiązania umownego przez przedsiębiorstwo energetyczne.
W ocenie Sądu Najwyższego bonifikaty, o których mowa w art. 45 ust. 3 ustawy – Prawo energetyczne, nie mają charakteru odszkodowania (przysługują one niezależnie od tego, czy doszło do powstania szkody), natomiast polegają na obniżeniu ceny zakupu energii elektrycznej z powodu niedotrzymania przez dostawcę energii elektrycznej standardów jakościowych (w tym również niedostarczenia energii elektrycznej).
Obligatoryjne było zatem udzielenie bonifikaty w przypadku zgłoszenia wniosku o jej wypłatę z powodu niedostarczenia energii elektrycznej, niezależnie od przyczyn niewykonania zobowiązania przez przedsiębiorstwo energetyczne.
Do bonifikat nie stosuje się przepisów Kodeksu cywilnego dotyczących naprawienia szkody. Brak jest zatem podstaw do potraktowania bonifikat jako formy zryczałtowanego odszkodowania, co oznaczałoby nadanie im statusu zbliżonego do kary ustawowej, do której stosuje się odpowiednio przepisy o karze umownej (art. 285 k.c.) i pozwoliłoby przedsiębiorstwu energetycznemu wykazać, że nie ponosi winy za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania względem odbiorców energii elektrycznej.
Należy zauważyć, że powyższa uchwała Sądu Najwyższego jest korzystna dla odbiorców i pozwoli w przyszłości uniknąć sytuacji, w których przedsiębiorstwa energetyczne odmawiałyby wypłaty bonifikat powołując się na przypadek siły wyższej.
Źrodlo: Sprawozdanie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki za rok 2014, s. 237, 238