Zmiany wprowadzane w projekcie przedmiotowego rozporządzenia to m.in. wymaganie, aby producenci energii odnawialnej podlegali standardowym warunkom przyłączania do sieci oraz ponoszenia opłat za niezblilansowanie, czyli rozliczenia różnicy rzeczywistej ilości dostarczonej albo pobranej energii elektrycznej i wielkości określonych w umowach dla każdego okresu rozliczeniowego.
Ogólne rozporządzenie Komisji Europejskiej w sprawie wyłączeń blokowych (Rozporządzenie Komisji Europejskiej nr 800/2008) (Dz.U. UE L 214, 9.8.2008, s. 3) wygasa z dniem 31 grudnia 2013 r. Projekt nowego rozporządzenia w tej sprawie, które ma obowiązywać w latach 2014 – 2020, zawiera wyraźne zastrzeżenie, iż ze względu na potencjalnie znaczny zakłócający wpływ na Wewnętrzny Rynek Energii pomoc publiczna na produkcję energii elektrycznej ze źródeł nieodnawialnych nie powinna być zwolniona z obowiązku notyfikacji Komisji Europejskiej na podstawie Artykułu 108 ust. 3 Traktatu.
Powyższy zapis może mieć znaczenie m.in. dla możliwości udziału wytwórców energii elektrycznej w rynkach płatności za moc, co w kontekście zmieniających się rynków energii w Unii Europejskiej i w Polsce może w znaczny sposób ograniczyć możliwość generowania przez tych wytwórców dodatkowych przychodów z tego segmentu rynku. W razie braku notyfikacji powstaje dodatkowe ryzyko zwrotu środków.
Projekt omawianego rozporządzenia (Draft Commission Regulation declaring certain categories of aid compatible with the internal market in application of Articles 107 and 108 of the Treaty
( http://ec.europa.eu/competition/consultations/2013_gber/gber_draft_regulation_en.pdf)) podlega konsultacjom prowadzonym przez Komisję Europejską.
Inne zmiany wprowadzane w projekcie przedmiotowego rozporządzenia to m.in. wymaganie, aby producenci energii odnawialnej przyłączeni do sieci podlegali standardowym warunkom przyłączania do sieci oraz ponoszenia opłat za niezblilansowanie, czyli rozliczenia różnicy rzeczywistej ilości dostarczonej albo pobranej energii elektrycznej i wielkości określonych w umowach dla każdego okresu rozliczeniowego.
Standardowe warunki odpowiedzialności za niezbilansowanie wg projektu rozporządzenia GBER to zwykle stosowane w Państwie Członkowskim UE do producentów energii elektrycznej, włączając w to wytwórców energii konwencjonalnej.
Wg projektu rozporządzenia odpowiedzialność za niezblilansowanie będzie można przenieść w drodze umów handlowych do innych podmiotów.
Dodatkowo projekt GBER przewiduje szczegółowe warunki, przy zachowaniu których pomoc publiczna na promocję wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych będzie zwolniona z obowiązku notyfikacji Komisji Europejskiej.
Wśród kilku opcji wsparcia dla źródeł odnawialnych poddanych obecnie konsultacjom GBER wyróżnia:
- model inwestycyjny - bazujący na ogólnej wartości „zielonych” inwestycji,
- model przetargowy – zakładający wybór wspieranych przedsięwzięć w drodze ofertowania opierającego się o zasady technologicznej neutralności i otwartego i konkurencyjnego przetargu.
Wg Modelu Inwestycyjnego pomoc inwestycyjna byłaby przyznawana dla nowo instalowanych mocy poniżej określonego progu (poziom progowy będzie określony na późniejszym etapie). Kosztami kwalifikowanymi byłyby koszty inwestycyjne niezbędne do osiągnięcia wyższego poziomu ochrony środowiska. Koszty nie powiązane bezpośrednio z tym celem nie podlegałyby wsparciu.
Natomiast wg Modelu Przetargowego postępowanie ofertowe opierałoby się ustalony ex ante budżet, w którym nie wszyscy uczestnicy otrzymywaliby pomoc a oferty złożone przez oferentów nie podlegałyby negocjacjom. Postępowanie byłoby otwarte dla oferentów z Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EEA). Postępowanie miałoby zapewniać, aby producenci OZE z najtańszych źródeł nie otrzymywali zawyżonego wsparcia.
Wdrożenie omawianych mechanizmów oznaczałoby diametralne zmiany w modelu wsparcia energetyki odnawialnej i wymagałoby od producentów energii elektrycznej z OZE działań dostosowawczych. Projekt GBER wywołuje zatem wiele ryzyk wymagających dalszego sparametryzowania.