Jest oczywistym, iż instalacje objęte systemem EU ETS w okresie obowiązywania KPRU mogą, w wyniku rozwoju działalności, podlegać różnorodnym zmianom: może np. zwiększyć się lub zmniejszyć moc instalacji, zapotrzebowanie na energię elektryczną, ciepło czy parę technologiczną.
Nie wszystkie z tych zmian będą uzasadniały przyznanie dodatkowych uprawnień do emisji CO2 z rezerwy krajowej.
Jednak są pozytywne wiadomości – restrykcyjne stanowisko KASHUE dotyczące interpretacji terminu „zmiany w instalacji” nie spotkało się z akceptacją sądu, który w tej sprawie przyznał rację instalacji. Przypadek ten dotyczył uruchomienia nowej linii produkcyjnej i zwiększenia obciążenia kotłów, bez zmian fizycznych w samej instalacji objętej systemem.
Wygrana instalacji może skutkować przyznaniem instalacji dodatkowych uprawnień z krajowej rezerwy.
W artykule omawiamy procedurę przyznania dodatkowych uprawnień do emisji CO2 (w tym tryb odwoławczy). Przede wszystkim jednak wskazujemy, jakie „zmiany w instalacji”, wbrew stanowisku KASHUE oraz Ministra Środowiska lecz zgodnie z orzecznictwem sądowym, mogą uzasadniać przyznanie takich dodatkowych uprawnień z rezerwy.
Czy uruchomienie nowej linii produkcyjnej do produkcji papieru może uzasadniać stanowisko, iż nastąpiła zmiana w instalacji skutkująca powstaniem uprawnienia do przyznania uprawnień do emisji CO2 z rezerwy krajowej?
Wbrew stanowisku KASHUE uznać należy, iż zwiększenie obciążenia instalacji z uwagi na uruchomienie nowej linii produkcyjnej może być kwalifikowane jako zmiana w instalacji poprzez zmianę jej dotychczasowego funkcjonowania.
Taki pogląd znalazł już potwierdzenie w orzecznictwie sądowym. Dotyczy ono przemysłu papierniczego ale interpretacja terminu „zmiany w instalacji” uzasadniającej przyznanie dodatkowych uprawnień z krajowej rezerwy może mieć znaczenie ogólniejsze i oczywiście bardzo praktyczne.
Krajowa rezerwa - m.in. dla instalacji, „w których dokonano zmiany”
Przypomnijmy, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. Nr 281, poz. 2784) dalej: ustawa o handlu emisjami) w krajowym planie określa się m.in. liczbę uprawnień do emisji, jakie w każdym roku okresu rozliczeniowego będą stanowić krajową rezerwę uprawnień do emisji „dla instalacji nowych lub instalacji, w których dokonano zmiany”, na uzupełnienie uprawnień do emisji w związku z ponadplanowym wzrostem zapotrzebowania na te uprawnienia,
Tak więc wyłączając przypadek „instalacji nowych” (który w tym miejscu pomijamy) zasadnicze znaczenie dla możliwości przydziału dodatkowych uprawnień będzie posiadać wykładnia terminu ustawowego „instalacji, w których dokonano zmiany”.
Definicja tego terminu ("zmiana w instalacji") zawarta jest w art. 3 pkt 18 ustawy o handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i innych substancji, który stanowi, iż przez zmianę w instalacji rozumie się „zmianę w funkcjonowaniu lub rozbudowę instalacji, powodującą zmianę wielkości emisji z tej instalacji”.
Tak więc wskazana definicja oprócz budzącego mniejsze wątpliwości sformułowania: „rozbudowa instalacji” nawiązuje expressis verbis także do „zmian w funkcjonowaniu” instalacji.
Właśnie okoliczność, kiedy mamy do czynienia ze „zmianami w funkcjonowaniu” instalacji, w niektórych konkretnych przypadkach może być kwestią sporną.
Zgodnie z art. 3 lit. h Dyrektywy 2003/87/WE Dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniającej dyrektywę Rady 96/61/WE „nowy operator" (new entrant) oznacza jakiekolwiek urządzenie wykonujące działalność objętą dyrektywą (wg załącznika I do dyrektywy), które uzyskało pozwolenie na emisję gazów cieplarnianych ze względu na „zmianę charakteru lub funkcjonowania lub rozszerzenie instalacji”, po zgłoszeniu KPRU Komisji Europejskiej.
Należy więc zauważyć, iż definicja z art. 3 pkt 18 ustawy o handlu emisjami jest zasadniczo zgodna z art. 3 lit. h) Dyrektywy.